پایگاه خبری تحلیلی فولاد
(ایفنا)- یکی از مبهم‌ترین جنبه‌های قراردادهای جدید نفتی نحوه همکاری شرکت‌های
نفتی بین‌المللی با شرکت‌های داخلی است که قرار است به عنوان شریک آن شرکت‌ها در
اجرای قراردادها کار کنند.
به گزارش نکونیوز، وزارت نفت اعلام کرده که «شرکت‌های خارجی
که در هر قرارداد نفتی موفق به گرفتن کار می‌شوند، خودشان شرکتی را به عنوان شریک
ایرانی به وزارت نفت معرفی می‌کنند و ما صلاحیت آن شرکت را بررسی می کنیم و در
صورت صاحب صلاحیت بودن، آن را تأیید می‌کنیم.»
با این حال، هنوز راجع به نحوه شراکت و همکاری شرکت‌های داخلی
با شرکت‌های نفتی بین‌المللی چیزی گفته نشده است. مشخص نیست که طرفین این شراکت هر
کدام چه میزان سرمایه باید به پروژه‌ها تزریق کنند؟ رابطه و سلسه‌مراتب مدیریتی
بین آن‌ها چگونه خواهد بود؟ ریسک قرارداد چگونه بین آن‌ها تسهیم خواهد شد؟ یا
چگونه فرآیند انتقال تکنولوژی از شرکت خارجی به شرکت داخلی صورت خواهد گرفت؟
اما در مورد نحوه فعالیت و رابطه شرکت‌های ایرانی E&P و شرکت‌های EPC کار وزیر نفت گفته است: «برخی شرکت‌های EPC کار فکر می‌کنند می‌توانند به عنوان شرکت E&P بیایند در قراردادهای نفتی،
کاری را بگیرند و خودشان انجام دهند، در حالی که اجازه ندارند؛ شرکتی که به عنوان E&P قراردادی را منعقد می‌کند
نمی‌تواند خودش کار حفاری انجام دهد، خودش ساخت تجهیزات انجام دهد و خودش
پالایشگاه بسازد؛ نمی‌تواند خودش تجهیزات روزمینی را لوله‌کشی کند؛ بلکه شرکت E&P باید مناقصه برگزار کند و
اقدامات اجرایی از این دست را به شرکت‌های صاحب صلاحیت بسپارد.»
این اظهارات از طرف وزیر نفت در حالی بیان می‌شود که شرکت‌های
تأیید صلاحیت شده به‌عنوان شرکت‌های E&P، عمدتاً EPCکار بوده‌اند و رشد برخی از آن‌ها نظیر
قرارگاه خاتم و یا مپنا بر اساس اجرای مستمرِ پروژه‌ها به صورت EPC صورت گرفته است.
قطعاً این شرکت‌ها در صورت همکاری با شرکت‌های بین‌المللی در
اجرای قراردادهای نفتی ترجیح می‌دهند پروژه‌های مرتبط با اجرای قرارداد را به شرکت‌های
زیرمجموعه خود واگذار کنند و در این میان برخی از شرکت‌های داخلی که اتفاقاً
پیمانکار عمومی هستند و پس از خروج شرکت‌های بزرگ خارجی در دوره تحریم‌ها
توانمندتر نیز شده‌اند متضرر می‌شوند.
در چنین فرآیندی ممکن است برخی از شرکت‌های EPC کارِ توانمند به دلیل عدم واگذاری کار
پروژه‌ها به آن‌ها یا واگذاری کارها با قیمت پایین، شدیداً متضرر شوند و توانمندی‌های
به دست آمده توسط آن‌ها نیز تحت‌الشعاع قرار بگیرد. قابل ذکر است که به دلیل بدهی
بالای شرکت‌های کارفرما به این‌گونه شرکت‌ها، هم‌اکنون نیز فشار زیادی روی آن‌ها
وجود دارد.
به‌طور خلاصه در صورتی که برای رابطه بین شرکت‌های داخلیِ E&P با شرکت‌های بین‌المللی نفتی
و شرکت‌های EPC کار،
چاره‌اندیشی و برنامه‌ریزی دقیق و عملی صورت نگیرد، ممکن است خسارات بزرگی در
جریان اجرای قراردادها به برخی از شرکت‌های توانمند داخلی وارد شود.
منبع: نکونیوز