پایگاه خبری فولاد ایران- متان، که عنصر اصلی گاز طبیعی است، یکی از عوامل اصلی گرمایش زمین محسوب می‌شود و به‌مراتب از دی‌اکسید کربن در به دام انداختن گرمای زمین مؤثرتر است. طبق یک مطالعه جدید، بخش زیادی از متان انسانی واردشده به جو قابل کنترل است.
به گزارش اویل پرایس، اوراسیا یکی از منابع مهم انتشار متان در جهان است، اما اقدامات دولت‌های منطقه با ادعاهای آن‌ها هم‌خوانی ندارد.
ردیاب جهانی متان ۲۰۲۵ که توسط آژانس بین‌المللی انرژی منتشر شده، تأکید می‌کند که با وجود تلاش‌های بین‌المللی برای کاهش آن، انتشار متان هنوز به «اوج قطعی» نرسیده است. تولید بی‌سابقه نفت، گاز و زغال‌سنگ همراه با اقدامات محدود برای کاهش انتشار باعث شد تا در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱۲۰ میلیون تن متان در جهان منتشر شود.
روسیه حدود ۶۰ درصد از انتشار متان در منطقه اوراسیا را تولید می‌کند، اما ترکمنستان نیز به‌عنوان یکی از منتشرکنندگان عمده شناخته می‌شود. به‌طور کلی، کشورهای اوراسیایی در سال گذشته حدود ۲۲ میلیون تن متان منتشر کردند.
اگرچه در این گزارش به آن اشاره نشده، اما قزاقستان شاهد یکی از بدترین نشت‌های متان در جهان در نیمه دوم سال ۲۰۲۳ بود. در جریان یک انفجار و آتش‌سوزی در یکی از چاه‌های غرب قزاقستان، برای بیش از شش ماه هیچ‌گونه تشخیصی صورت نگرفت و حدود ۱۲۷٬۰۰۰ تن متان به جو وارد شد؛ میزانی که می‌تواند سوخت صدها هزار خودرو را برای یک سال تأمین کند.
در حالی که تولید انرژی عامل اصلی انتشار جهانی است، گزارش همچنین به نقش «سوختن ناقص زیست‌توده‌های سنتی در پخت‌وپز و گرمایش»، و نیز بخش‌های کشاورزی و زباله اشاره دارد.
تمام کشورهای تولیدکننده اوراسیا عضو یک ابتکار بانک جهانی به نام پایان شعله‌ور‌سازی روتین تا سال ۲۰۳۰ (Zero Routine Flaring by 2030) هستند. در این میان، روسیه تنها کشوری در منطقه است که در ابتکار جهانی کاهش متان (Global Methane Pledge) که توسط آمریکا و اتحادیه اروپا راه‌اندازی شده، شرکت نکرده است.
این تعهد از ۱۵۹ کشور عضو می‌خواهد تا «با اقدامات داوطلبانه، در راستای کاهش حداقل ۳۰ درصدی انتشار جهانی متان نسبت به سطح سال ۲۰۲۰ تا سال ۲۰۳۰ مشارکت کنند.»
در این میان، آذربایجان تنها کشور اوراسیایی است که شدت متان (نسبت انتشار متان به حجم گاز تولیدی) آن کمتر از میانگین جهانی گزارش شده است.
طبق این گزارش، حدود ۷۰ درصد از تمام انتشار متان ناشی از استخراج و تولید سوخت‌های فسیلی می‌تواند با استفاده از فناوری‌های موجود و با هزینه اندک یا حتی بدون هزینه اضافی حذف شود.
«بر اساس میانگین قیمت‌های انرژی در سال ۲۰۲۴، حدود ۳۵ میلیون تن از انتشار متان قابل پیشگیری بدون هزینه خالص است، چراکه هزینه‌های لازم برای اقدامات کاهش‌دهنده کمتر از ارزش بازار متان بازیابی‌شده است.»
در اوراسیا، برآورد شده که حدود ۴۵ درصد از انتشار متان مربوط به سوخت‌های فسیلی در سال ۲۰۲۴ با اقدامات بدون هزینه اضافی قابل حذف بوده‌اند.
انتشار بیش‌ازحد متان، چالشی جدی برای ترکمنستان محسوب می‌شود، کشوری که در تلاش است صادرات گاز خود به اتحادیه اروپا را افزایش دهد. یک گزارش از وزارت انرژی آمریکا که اوایل سال ۲۰۲۵ منتشر شد، هشدار داده که:
«سطح بالای انتشار متان از میدان‌های نفتی و گازی ترکمنستان ممکن است مانع از انطباق صادرات این کشور با محدودیت‌های وارداتی سال ۲۰۳۰ اتحادیه اروپا شود.»
منبع: Oilprice