پایگاه خبری فولاد ایران- بسیاری از شهرهای جهان به‌دلیل ترکیبی از عوامل انسانی و طبیعی در حال فرونشست هستند، که این پدیده به‌ویژه در مناطق ساحلی و پرجمعیت به یک بحران جدی تبدیل شده است.
بر اساس گزارشی از فایننشال تایمز، دلایل اصلی فرونشست شهرها شامل برداشت بیش‌ازحد از منابع آب زیرزمینی است؛ در شهرهایی مانند هیوستون، فورت ورث و دالاس در آمریکا، برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی باعث شده زمین سالانه تا ۱۰ میلی‌متر فرونشست کند. این مسئله در شهرهایی مانند جاکارتا و تهران شدیدتر است، به‌طوری‌که در برخی مناطق تا ۳۱ سانتی‌متر در سال گزارش شده است.
همچنین توسعه شهری سنگین و ساخت‌وساز فشرده نیز از عوامل مهم است؛ ساختمان‌های بلند و زیرساخت‌های سنگین فشار زیادی بر خاک وارد می‌کنند که در مناطقی با خاک نرم یا اشباع‌شده، منجر به فشردگی و فرونشست زمین می‌شود.
تغییرات اقلیمی و افزایش سطح آب دریاها نیز باعث افزایش خطر سیلاب‌ها و آسیب به زیرساخت‌ها در شهرهای ساحلی می‌شود، زیرا گرمایش جهانی باعث بالا آمدن سطح دریاها شده و این در ترکیب با فرونشست زمین مشکل را تشدید می‌کند.
علاوه بر این، عوامل طبیعی مانند فرونشست زمین‌شناسی نیز وجود دارد که در برخی مناطق به دلیل فرآیندهای زمین‌شناسی مانند فشردگی طبیعی خاک یا تغییرات تکتونیکی رخ می‌دهد، اما این عوامل در مقایسه با تأثیرات انسانی نقش کمتری دارند.
پیامدهای فرونشست شامل افزایش خطر سیلاب و آسیب به زیرساخت‌هاست؛ زیرا فرونشست زمین باعث می‌شود شهرها در برابر سیلاب‌ها آسیب‌پذیرتر شوند و زیرساخت‌هایی مانند جاده‌ها، پل‌ها و خطوط لوله دچار آسیب شوند. همچنین کاهش ظرفیت منابع آب زیرزمینی از دیگر پیامدهاست که به دلیل برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و فرونشست زمین رخ می‌دهد و می‌تواند ظرفیت ذخیره‌سازی آب در این منابع را کاهش داده و به کمبود آب در آینده منجر شود.
برای مقابله با این مشکلات، راهکارهایی مانند مدیریت پایدار منابع آب از طریق کاهش برداشت از آب‌های زیرزمینی و استفاده از منابع آب سطحی پیشنهاد می‌شود تا به کاهش فرونشست کمک کند. همچنین محدودیت در توسعه در مناطق آسیب‌پذیر و تعیین مناطق ممنوعه برای ساخت‌وساز در مناطقی که در معرض فرونشست هستند می‌تواند از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کند. تقویت زیرساخت‌ها و استفاده از فناوری‌های نوین مانند مصالح ساختمانی سبک‌تر و فناوری‌های نوین در ساخت‌وساز نیز می‌تواند فشار بر زمین را کاهش دهد.
در نهایت، آموزش و آگاهی‌رسانی به شهروندان درباره علل و پیامدهای فرونشست نقش مهمی در تغییر رفتارها و حمایت از سیاست‌های پایدار ایفا می‌کند.
منبع: فایننشال تایمز