پایگاه خبری فولاد ایران- چین ۱۵ سال است که به دنبال تبدیل کردن بخشهایی از زنجیرهی تأمین جهانی به یک سلاح است؛ راهبردی که از کنترلهای صادراتی آمریکا الگوبرداری شده و پکن آن را تلاشی برای کُند کردن پیشرفت خود میبیند. تکاپوی اخیر برای اخذ مجوزهای صادراتی عناصر خاکی کمیاب و تماس تلفنی بین دونالد ترامپ و شی جین پینگ، نشان میدهد که چین سلاحی دقیقتر برای جنگ تجاری یافته است.
به گزارش ماینینگ،با وجود نشانههایی از موافقت با صادرات بیشتر، چین سیستم جدید خود را که بر اساس مدل آمریکا طراحی شده، حفظ خواهد کرد. این سیستم به پکن بینشی بیسابقه نسبت به گلوگاههای تأمینکنندگان، از موتور خودروهای برقی تا سیستمهای کنترل پرواز موشکها، میدهد. میگوید چین از تحریمهای جامع آمریکا الهام گرفته و در حال ساخت سیستم کنترل صادرات خود است تا «به عنوان آخرین راهحل» از آن استفاده کند.
اگرچه ترامپ از حل و فصل «مسائل مربوط به آهنرباهای عناصر خاکی کمیاب» صحبت کرد، اما مشخص نیست چین متعهد به تسریع در صدور مجوزها شده باشد. این در حالی است که واشنگتن نیز صادرات نرمافزارهای طراحی تراشه و موتورهای جت به پکن را محدود کرده است.
تأمینکنندگان اروپایی به دلیل کمبود مواد، خطوط تولید خود را تعطیل کردهاند. چین با این اقدامات «فشار وارد میکند تا از مذاکرات تجاری با آمریکا که منجر به کنترل بیشتر فناوری میشود، جلوگیری کند». حتی اگر روند تأیید صادرات تسریع شود، سیستم جدید به پکن دیدگاهی بیسابقه از نحوه استفاده شرکتها از عناصر خاکی کمیاب فرآوریشده توسط چین میدهد، بینشی که دولتهای دیگر از آن بیبهرهاند. به گفته یک مدیر اجرایی آمریکایی، این اقدام «چاقوی جراحی چین را تیزتر میکند» و راهی برای کسب نفوذ و مزیت بر آمریکا است.
ترس از تسلیحاتی شدن زنجیرهی تأمین جهانی چین، از ممنوعیت موقت صادرات مواد معدنی کمیاب به ژاپن در سال ۲۰۱۰ آغاز شد. «دنگ شیائوپینگ» در سال ۱۹۹۲ گفته بود: «خاورمیانه نفت دارد، چین عناصر خاکی کمیاب». قانون کنترل صادرات ۲۰۲۰ چین نیز محدودیتها را گسترش داد تا هر موردی که بر امنیت ملی تأثیر میگذارد، از کالاها و مواد حیاتی تا فناوری و دادهها را شامل شود.
چین از آن زمان تاکنون قدرت تحریمی خود را بنا کرده و میلیاردها دلار برای توسعه راهحلها در پاسخ به سیاستهای آمریکا هزینه کرده است. در سال ۲۰۲۲، ایالات متحده محدودیتهایی بر فروش تراشههای نیمهرسانای پیشرفته به چین اعمال کرد، اما تحلیلگران میگویند این اقدام نتوانست توسعه تراشههای پیشرفته و هوش مصنوعی چین را متوقف کند. پکن نیز با معرفی مجوزهای صادراتی برای گالیوم، ژرمانیوم و گرافیت واکنش نشان داد و در دسامبر گذشته صادرات گالیوم و ژرمانیوم به آمریکا را ممنوع کرد. در ماه فوریه نیز چین صادرات پنج فلز دیگر را که برای صنایع دفاعی و انرژی پاک حیاتی هستند، محدود نمود.
منبع: Mining
ترجمه: مونا تابان