پایگاه خبری فولاد ایران- پنج سال پیش، رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، با استقبال گسترده‌ای وارد هند شد، در حالی که چین این سفر را محکوم کرد. به گزارش الجزیره، در فوریه ۲۰۲۰، ترامپ در نخستین سفر خود به هند به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا، در یک تجمع بزرگ به نام «Namaste Trump!» در احمدآباد سخنرانی کرد و روابط دو کشور و تجارت دوجانبه در اوج بود. اما در همان سال، روابط هند و چین به شدت تنش‌آلود شد: ۲۰ سرباز هندی در درگیری با نیروهای چینی در دره گلوان کشته شدند، هند بیش از ۲۰۰ اپلیکیشن چینی، از جمله TikTok، را ممنوع کرد و نیروهای دو کشور در مرز مورد مناقشه با هم درگیر شدند. در واکنش، هند همکاری‌های دفاعی و استراتژیک خود را با آمریکا و ائتلاف کواد (آمریکا، هند، ژاپن و استرالیا) گسترش داد.
با وجود اینکه در ماه مه امسال هند همچنان چین را دشمن اصلی خود می‌دانست، فشار تعرفه‌ای ترامپ، به ویژه اعمال تعرفه ۵۰ درصدی بر کالاهای هندی، و تغییرات سریع ژئوپلیتیک، منجر به گرم شدن تدریجی روابط هند و چین شد. تحلیلگران سیاسی می‌گویند سیاست‌های ترامپ، که دهلی‌نو را تحت فشار قرار داده، در حال تغییر موازنه ژئوپلیتیک در آسیا است.
این هفته، نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، با وانگ‌یی، وزیر خارجه چین دیدار کرد و از «احترام به منافع یکدیگر و حساسیت متقابل» و «پیشرفت پایدار» در روابط دوجانبه سخن گفت. وانگ‌یی همچنین با وزیر خارجه هند و مشاور امنیت ملی این کشور ملاقات و درباره اختلافات مرزی در رشته‌کوه‌های هیمالیا گفت‌وگو کرد. وزارت خارجه چین اعلام کرد دو کشور در مسیر «توسعه پایدار» قرار دارند و باید «به یکدیگر اعتماد و حمایت کنند». اقدامات اعتمادساز شامل ازسرگیری پروازهای مستقیم، تسهیل صدور ویزا، تسهیل تجارت مرزی و اجازه زیارت مکان‌های مقدس در تبت برای زائران هندی است. دو کشور همچنین توافق کردند بخشی از اختلافات مرزی تاریخی را از طریق «حل زودهنگام» بررسی کنند، اختلافاتی که شامل جنگ ۱۹۶۲ نیز می‌شود. مودی همچنین دعوت رئیس‌جمهور چین برای شرکت در اجلاس سازمان همکاری شانگهای را پذیرفت؛ این نخستین سفر او به چین پس از بیش از هفت سال خواهد بود.
از نظر اقتصادی، نزدیکی هند و چین می‌تواند فشار تعرفه‌های آمریکا را کاهش دهد. در سال ۲۰۲۴-۲۵، هند با چین حدود ۹۹ میلیارد دلار کسری تجاری داشته است که عمدتاً ناشی از افزایش واردات کالاهای الکترونیکی بوده است. چین بزرگ‌ترین شریک تجاری هند پس از آمریکا است، اما کسری تجاری هند با چین تقریباً دو برابر کسری با آمریکا است. با باز شدن بازار چین به کالاهای هندی، هند می‌تواند تا حدی آثار تعرفه‌های ترامپ را جبران کند و وابستگی خود به بازار آمریکا را کاهش دهد.
از نظر ژئوپلیتیک، نزدیکی هند و چین یک پیروزی مهم برای چین خواهد بود، زیرا هند ستون اصلی راهبرد آمریکا در منطقه هند-پاسیفیک بوده است. این نزدیکی همچنین می‌تواند بر نقش ائتلاف کواد تأثیر بگذارد و آن را از یک بلوک آشکار ضدچین به چارچوبی گسترده‌تر برای همکاری در زمینه زنجیره‌های تأمین، فناوری‌های نوظهور، تغییرات اقلیمی و امنیت دریایی تبدیل کند. با این حال، تحلیلگران تأکید می‌کنند که بی‌اعتمادی تاریخی و رقابت بین هند و چین همچنان باقی است و نزدیکی اخیر به معنای اتحاد کامل نیست.
در مجموع، این تحولات نشان می‌دهد که هند و چین در حال تلاش برای کاهش تنش‌ها و بهبود روابط هستند، که می‌تواند فرصت‌هایی برای تجارت و همکاری در آسیا ایجاد کند و در عین حال تلاش‌های آمریکا برای منزوی کردن چین و حفظ نفوذ خود در منطقه را با چالش مواجه کند.
منبع: الجزیره