پایگاه خبری فولاد ایران - آفریقا با بحرانهای متعددی روبهروست که اغلب با کمبود یا آلودگی آب آغاز میشوند. خشکسالیها باعث کوچ کشاورزان و دامداران از زمینهایشان میشود، سیلها بازارها و مدارس را تخریب میکنند و خانوادهها در هر دو حالت با بیخانمانی، گرسنگی و تنشهای اجتماعی مواجه میشوند. نمونهها در منطقه ساحل و جنوب آفریقا نشان میدهد که وقتی آب ناکافی یا نامناسب باشد، اقتصاد و قراردادهای اجتماعی نیز دچار بحران میشوند.
طبق گزارش الجزیره، حدود ۹۵ درصد زمینهای کشاورزی آفریقا به باران متکی هستند و تولیدات کشاورزی در معرض تغییرات اقلیمی قرار دارند. گزارشهای IPCC هشدار میدهند که امنیت آب تحت فشار شدید است و بدون قرار گرفتن آب در مرکز برنامهریزیها، سازگاری با تغییرات اقلیمی غیرممکن خواهد بود.
با وجود این ضرورت، نیمی از جمعیت زیرصحرای آفریقا هنوز به حداقل خدمات آب آشامیدنی دسترسی ندارند. کمبود آب تأثیر ویژهای بر زنان و دختران دارد؛ طبق برآورد یونیسف، حدود ۲۰۰ میلیون ساعت در روز توسط زنان و دختران صرف جمعآوری آب میشود که میتوانست به یادگیری، کار و رهبری اختصاص یابد. محدودیتها در دسترسی به بهداشت نیز جدی است؛ هیچ کشور آفریقایی تا سال ۲۰۳۰ قادر به دسترسی همگانی به بهداشت ایمن نخواهد بود و تنها سه کشور به استاندارد حداقلی دسترسی خواهند داشت.
در این راستا، لولهکشی یا پروژههای بزرگ تنها کافی نیستند؛ خدمات پایدار زمانی موفق خواهد بود که جامعه در تعیین اولویتها نقش داشته باشد، هزینهها شفاف باشد و مردم بتوانند عملکرد خدمات را پیگیری کنند. استانداردها باید با شرایط محلی سازگار باشند، بودجه برای نگهداری بلندمدت تخصیص یابد و اطلاعات در دسترس و قابل اعتماد باشد.
تحلیلهای جهانی نشان میدهند که هر دلار سرمایهگذاری در آب و بهداشت حدود ۴ دلار بازده اجتماعی و اقتصادی دارد.
نوآوریهای ساده مانند فیلتراسیون کوچک، شناسایی نشت، پمپاژ خورشیدی و استفاده مجدد از آب میتوانند به سرعت مقیاسپذیر شوند، به شرطی که آموزش و حمایت از کسبوکارهای محلی همراه آن باشد.
تمرکز بر خدمات، نه نمادها، شفافیت بودجه و قراردادها، مشارکت جامعه مدنی و دولتهای محلی، حمایت از فناوریهای قابل تعمیر محلی و تمرکز بر کشاورزی خرد و مدیریت منابع آب می تواند راهکارهای خوبی باشند.
وقتی آب بهعنوان زیرساخت حیاتی اولویت پیدا کند، سلامت و رفاه جوامع محلی بهبود یافته و کرامت و توسعه اقتصادی دنبال آن خواهد آمد. سرمایهگذاری درست در این حوزه نه تنها بحرانهای اجتماعی را کاهش میدهد، بلکه فرصتهای اقتصادی و آموزشی را برای خانوادهها و به ویژه زنان و دختران فراهم میکند.
منبع: Aljazeera