پایگاه خبری فولاد ایران - سرمایه‌گذاری‌های جدید در «اکوسیستم‌های نوآوری» چهره شهرهای جهان را در حال تغییر قرار داده است. این اکوسیستم‌ها، که معمولاً در قالب ناحیه‌ها و مراکز نوآوری شکل می‌گیرند، با هدف ایجاد همکاری میان دانشگاه‌ها، شرکت‌ها، استارتاپ‌ها و جامعه محلی طراحی می‌شوند تا زمینه رشد اقتصادی، اشتغال و ارتقای کیفیت زندگی فراهم شود. طبق گزارش مجمع جهانی اقتصاد، در جریان «اجلاس تحول شهری» مجمع جهانی اقتصاد در سان‌فرانسیسکو، رهبران شهری و اقتصادی یک چارچوب جدید با عنوان «اکوسیستم‌های نوآوری: اصول و بهترین تجارب» معرفی کردند که بر پایه تجربیات ده نمونه موفق از مراکز نوآوری در قاره‌های مختلف شکل گرفته است. این چارچوب بر طراحی انسان‌محور، مشارکت‌پذیری اجتماعی و دسترسی عادلانه به فناوری تأکید دارد. نمونه‌هایی مانند Michigan Central در دیترویت و DistritoTec در مونتری نشان می‌دهند که چگونه طراحی هدفمند و همکاری جامعه می‌تواند نوآوری را به موتور توسعه اقتصادی و اجتماعی تبدیل کند.
همزمان، اجلاس ۲۰۲۵ با حضور بیش از ۳۰۰ رهبر، کارآفرین و صاحب‌نظر برگزار شد و مجموعه‌ای از راه‌حل‌های محلی با قابلیت اثرگذاری جهانی مورد توجه قرار گرفت. در این نشست، نخستین گروه از شهرها به عنوان «مناطق پیشگام» طراحی شهری معرفی شدند و همچنین سه شهر هَرَر در اتیوپی، کیگالی در رواندا و جرسی‌سیتی در ایالات متحده، به دلیل همکاری‌های مؤثر میان بخش خصوصی و دولت برای کاهش پسماند پلاستیک، توسعه مسکن سبز و بهبود دسترسی به خدمات سلامت مورد تقدیر قرار گرفتند. یکی از محورهای برجسته این اجلاس، طرح «اقتصاد ۲۴ ساعته» بود که بر نقش حیات شبانه در اشتغال، گردشگری و تاب‌آوری شهری تأکید دارد و در بسیاری از شهرها به ایجاد جایگاه جدیدی با عنوان «شهردار شب» منجر شده است.
در سایر تحولات شهری، تلاش سی‌ساله سانتیاگو برای کاهش آلودگی هوا اکنون کاهش ۶۶ درصدی ساعات آلودگی را به همراه داشته، هرچند چالش ازن تابستانی همچنان پابرجاست. مصر نیز با معرفی استراتژی شهرهای هوشمند قصد دارد زیرساخت‌های خود را نوسازی کرده و در مسیر توسعه پایدار حرکت کند. در بریتانیا، طرح ایجاد شهرهای جدید با هدف افزایش عرضه مسکن و تقویت مشارکت اجتماعی پیگیری می‌شود. همچنین اسامی ۲۶ شهر و منطقه که در حوزه انرژی پاک، حمل‌ونقل پایدار و کاهش ضایعات پیشرو بوده‌اند به عنوان نامزد جوایز رهبران محلی ۲۰۲۵ اعلام شده و قرار است برندگان نهایی در نشست COP30 معرفی شوند. در لس‌آنجلس نیز پروژه توسعه مرکز همایش‌های این شهر آغاز شده که بخشی از برنامه بزرگ‌تری برای آمادگی در برابر بازی‌های المپیک ۲۰۲۸ و تقویت اقتصاد گردشگری است.
در نهایت، کارشناسان تأکید می‌کنند که بخش عمده چالش‌های جهانی امروز از جمله تغییرات آب‌وهوایی، جابه‌جایی جمعیت و آسیب‌پذیری‌های زیرساختی ماهیت شهری دارند و برای مقابله با آن‌ها باید الگوی برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری در شهرها دگرگون شود. تجربه کپنهاگ در تبدیل فضاهای سبز به سیستم‌های ذخیره آب و طرح‌های مرتبط با اقتصاد چرخه‌ای که هدف آن کاهش ضایعات و مصرف منابع است، نمونه‌هایی از این رویکردهای نوین به شمار می‌روند.
منبع: مجمع جهانی اقتصاد