پایگاه خبری فولاد ایران - سرمایهگذاری جهانی در گذار انرژی در سال ۲۰۲۴ به رکورد ۲.۴ تریلیون دلار رسید که از این میزان ۸۰۷ میلیارد دلار به فناوریهای انرژی تجدیدپذیر اختصاص یافته است. طبق گزارش environmentenergyleader، با این حال، سرعت رشد سرمایهگذاریها نسبت به سال گذشته کاهش چشمگیری داشته و تنها ۷.۳ درصد افزایش یافته است، در حالی که سال قبل رشد ۳۲ درصدی ثبت شده بود. این کاهش سرعت نگرانیهایی را درباره تحقق اهداف اقلیمی جهانی، بهویژه تعهدات مطرحشده در اجلاس COP28 برای سه برابر کردن ظرفیت انرژی تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰، به وجود آورده است.
اکثر سرمایهگذاریها (حدود ۹۰ درصد) در کشورهای پیشرفته و چین متمرکز شده و کشورهای در حال توسعه سهم کمی از این سرمایهها دارند که باعث افزایش نابرابری در دسترسی به انرژی و آسیبپذیری اقلیمی میشود. همچنین نزدیک به نیمی از سرمایهگذاریها از طریق بدهیهای تجاری تأمین شده و کمکهای بلاعوض سهم بسیار کمی در تأمین مالی دارند که میتواند مانعی برای پروژههای جدید در کشورهایی با هزینه استقراض بالا باشد.
تولید تجهیزات انرژی پاک نیز به شدت در چین متمرکز است و این کشور حدود ۸۰ درصد سرمایهگذاری جهانی در بخشهای خورشیدی، بادی، باتری و هیدروژن را به خود اختصاص داده است. در حالی که سرمایهگذاری در تولید باتری تقریباً دو برابر شده، سرمایهگذاری کلی در تولید تجهیزات کاهش یافته است. بیشتر سرمایهگذاریها در بخش تولید برق متمرکز است و بخشهایی مانند صنعت، گرمایش و حملونقل کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند.
این روند کند رشد، با توجه به نیاز فوری به افزایش سرمایهگذاریها برای رسیدن به هدف محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد، نگرانکننده است. همچنین شکاف سرمایهگذاری بین کشورهای پیشرفته و در حال توسعه در حال افزایش است که میتواند نابرابریها را عمیقتر کند. وابستگی به بدهیهای تجاری ریسکهای مالی را بالا برده و تمرکز تولید تجهیزات در یک منطقه خاص، مقاومت زنجیره تأمین را کاهش میدهد. همچنین کمبود سرمایهگذاری در بخشهای مصرف نهایی انرژی، پیشرفت در کربنزدایی کل اقتصاد را به خطر میاندازد.
برای جبران این مشکلات، افزایش جریان سرمایه به بازارهای نوظهور با استفاده از کمکهای بلاعوض، وامهای ترجیحی و ابزارهای مالی ترکیبی ضروری است. همچنین توسعه ابزارهای نوآورانه مالی، تقویت ظرفیت تولید تجهیزات در مناطق مختلف جهان، و تمرکز بیشتر بر فناوریهای مصرف نهایی مانند گرمایش، حملونقل و ساختمانها پیشنهاد شده است. اصلاحات در شبکه برق، سرعتبخشی به صدور مجوزها و افزایش ظرفیت ذخیرهسازی نیز از جمله اقدامات مورد نیاز هستند.
اگرچه سرمایهگذاریها به رکوردی بیسابقه رسیدهاند، کاهش سرعت رشد نشان میدهد که گذار به انرژی پاک هنوز با سرعت لازم برای دستیابی به اهداف اقلیمی جهانی فاصله دارد.
منبع: environmentenergyleader