پایگاه خبری فولاد ایران- ژاپن آزمایشهای بالینی روی نوعی خون مصنوعی جهانی را آغاز کرده است که توسط آزمایشگاه پروفسور هیروومی ساکای در دانشگاه پزشکی نارا توسعه یافته است. این خون مصنوعی که با نام وزیکولهای هموگلوبین (Hemoglobin Vesicles) شناخته میشود، طوری طراحی شده که با تمام گروههای خونی سازگار بوده و عاری از ویروس باشد.
به گزارش نیوزویک، کمبود خون در شرایط اضطراری و مراقبتهای مزمن به یکی از مشکلات جهانی تبدیل شده است. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده که بیش از ۱۱۸ میلیون واحد خون سالانه اهدا میشود، اما ۴۰ درصد آن از کشورهای پردرآمد با تنها ۱۶ درصد جمعیت جهان تأمین میشود. خون مصنوعی جهانی میتواند در کاهش مرگهای قابل پیشگیری هنگام زایمان، جراحی و تصادفها نقش مهمی ایفا کند، بهویژه در کشورهای کمدرآمد.
در ماه مارس، در مرحله اول این آزمایش، به ۱۶ فرد بالغ سالم بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلیلیتر خون مصنوعی تزریق شد. اگر عوارض جانبی گزارش نشود، مرحله بعدی برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی آن آغاز خواهد شد.
این خون مصنوعی با استخراج هموگلوبین (مولکول حملکننده اکسیژن) از خون اهدایی منقضیشده و قرار دادن آن در پوششی از لیپید ساخته شده است. این ذرات، عملکردی مشابه گلبولهای قرمز دارند و چون نشانگر گروه خونی ندارند، با همه گروهها سازگارند.
این تحقیق بر پایهی آزمایشی در سال ۲۰۲۲ در ژاپن است که عملکرد هموگلوبین مصنوعی را در حمل اکسیژن ارزیابی کرد. در آن آزمایش، برخی شرکتکنندگان دچار عوارضی چون تب یا بثورات پوستی شدند که بهسرعت برطرف شد.
پروفسور اش توی، زیستشناس سلولی از دانشگاه بریستول انگلستان، گفت: «این یک گام هیجانانگیز در پزشکی انتقال خون است. چالشهای پیشین در این حوزه شامل ایمنی، پایداری و کارایی انتقال اکسیژن بودهاند. اما مزیت مهم خون مصنوعی، جهانی بودن آن و قابلیت نفوذ به بافتهایی است که جریان خون طبیعی به آنها نمیرسد، مثلاً در سکتهها.»
او افزود: «از آنجا که این خون از هموگلوبین انسانی تهیه میشود، هنوز برخی خطرات عفونت وجود دارد، اما میتوان آن را با تست کنترل کرد. البته استفاده از منابع انسانی، تولید در مقیاس انبوه را محدود میکند، اما احتمالاً در آینده به منابع مصنوعیتر مانند هموگلوبین نوترکیب روی میآورند.»
منبع: Newsweek