پایگاه خبری فولاد ایران- تلاشهای اروپا برای کاهش وابستگی انرژی به مسکو تاکنون باعث تغییر مسیر جریان نفت خام شده است. اکنون تمرکز بر فرآوردههای پالایششده، بهویژه بنزین تولیدشده از نفت خام روسیه خارج از اتحادیه اروپا معطوف شده است. هدف روشن است: کاهش درآمدهای نفتی کرملین. اما مسدود کردن واردات بنزین به این شکل، کار سادهای نیست. ردیابی منشأ هر مولکول بنزین در سطح جهانی تقریباً غیرممکن است.
به گزارش اویل پرایس، از زمان آغاز جنگ در اوکراین، پالایشگاههایی در هند، ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس، نفت خام روسیه را خریداری کرده، پالایش نموده و بنزین حاصل را به اروپا صادر کردهاند. این تجارت از نظر فنی قانونی است، اگرچه عملاً روح تحریمها را نقض میکند. پس از ترکیب نفت خام روسی با نفت کشورهای دیگر در فرآیند پالایش، تعیین منشأ واقعی بنزین بسیار دشوار میشود. در چنین شرایطی، نهادهای نظارتی با دادههای ناقص و موانع لجستیکی زیادی مواجه هستند.
اگر اتحادیه اروپا بخواهد واردات هرگونه بنزینی را که احتمالاً از نفت روسیه تولید شده ممنوع کند، باید واردات از کشورهایی که نفت روسیه را خریداری میکنند، بهطور کامل متوقف کند، حتی اگر بنزین نهایی در ظاهر منشأ روسی نداشته باشد.
این اقدام ممکن است با هدف اعمال فشار غیرمستقیم بر کشورهایی مانند هند و ترکیه انجام شود تا خرید نفت از روسیه را متوقف کنند. از سوی دیگر، تهدید آمریکا به اعمال تعرفههای سنگین بر خریداران نفت روسیه، نوعی فشار دوطرفه ایجاد کرده که میتواند صادرات نفت روسیه را بهشدت محدود کند. در چنین شرایطی، قیمت نفت در بازارهای مشروع احتمالاً افزایش خواهد یافت.
در همین حال، ظرفیت پالایشی داخلی اروپا در حال کاهش است. تعطیلی پالایشگاهها، از جمله پالایشگاه Lindsey در بریتانیا، تنها نمونهای از این روند است. در سراسر اروپا، استانداردهای سختگیرانه زیستمحیطی، حاشیه سود پایین و زیرساختهای فرسوده باعث شده بسیاری از پالایشگاهها تعطیل شوند. این روند موجب شده اروپا بیشازپیش به واردات بنزین وابسته شود و در نتیجه، کنترل منشأ سوخت سختتر شده و امنیت انرژی کاهش یابد.
با وجود این مسائل، تقاضا برای بنزین همچنان بالاست. بنزین سوخت اصلی حملونقل شهری، خودروها و بسیاری از ماشینآلات سبک است. هرچند سوختهای جایگزین در حال توسعهاند، هنوز توانایی پر کردن این خلا را ندارند. بنابراین، مقامات اروپایی باید بین اجرای قاطع تحریمها و جلوگیری از کمبود سوخت تعادل ایجاد کنند.
در صورت اعمال تحریمهای سختگیرانه، مسیرهای تجاری ممکن است مجدداً تغییر کنند. بنزینی که قبلاً به اروپا صادر میشد، ممکن است به بازارهایی مانند آمریکای لاتین یا آسیا منتقل شود. همزمان، اروپا ممکن است واردات بیشتری از آمریکا یا شرق آسیا داشته باشد. اما این انتقالها به تنظیم مجدد هزینههای حملونقل، اختلافات قیمتی (آربیتراژ) و در دسترس بودن کشتیها نیاز دارد—که فرآیندی زمانبر و پرچالش است. در نتیجه، بینظمی در بازار محتمل است.
با این حال، بازار بنزین بسیار انعطافپذیر است. تحریمها و اختلالات گذشته باعث شده بازیگران بازار مسیرهای جدیدی پیدا کنند. مگر آنکه نظارت بسیار دقیق و جزئینگر باشد، بنزین حاصل از نفت روسی در نهایت با اسناد و مسیرهای جدید، راه خود را به اروپا باز خواهد کرد.
در نهایت، آنچه رخ میدهد بیشتر به ظرافتهای لجستیکی وابسته است تا صرفاً اراده سیاسی. ممنوعیت واردات بنزین روسی در ظاهر قاطعانه به نظر میرسد، اما اجرای آن بسیار پیچیده خواهد بود. همانطور که معمولاً اتفاق میافتد، جزئیات فنی و تحولات ژئوپلیتیکی تعیینکننده خواهند بود، بهویژه با نزدیک شدن به موعد احتمالی اجرای این ممنوعیت در ژانویه ۲۰۲۶.
منبع: Oilprice