پایگاه خبری فولاد ایران- تلاش اتحادیه اروپا برای جایگزینی واردات انرژی روسیه طی دو سال، تسریع در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و دستیابی به اهداف کربن صفر، این بلوک را در موقعیتی قرار داده که حتی بیشتر از پیش به دو قدرت جهانی رقیب — ایالات متحده و چین — وابسته شود.
طبق گزارش اویل پرایس، توافق تجاری اتحادیه اروپا با آمریکا و وابستگی این اتحادیه به پنل‌های خورشیدی، ویفرها و فلزات باتری ساخت چین، به احتمال زیاد سرعت گذار انرژی در اروپا را شکل خواهند داد؛ اتحادیه‌ای که همچنان متعهد به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و تبدیل شدن به یک بلوک کربن‌خنثی تا سال ۲۰۵۰ است.
واقعیت‌های جدید ژئوپلیتیکی در جهانی که به‌طور فزاینده‌ای به سمت سیاست‌های حمایتی و تعرفه‌ای می‌رود، گذار انرژی اتحادیه اروپا را به شدت تحت‌تأثیر سیاست‌های تجاری آمریکا و چین قرار داده است.
در مسیر کنار گذاشتن کامل انرژی روسیه تا سال ۲۰۲۷، اتحادیه اروپا اکنون بیش از هر زمان دیگری به ایالات متحده وابسته شده است؛ در حالی که هدف افزایش سریع نصب انرژی‌های تجدیدپذیر به صادرات چین در زمینه تجهیزات پنل خورشیدی و عناصر کمیاب وابسته است.
واقعیت تحت رهبری رئیس‌جمهور دونالد ترامپ این است که اروپا متعهد شده در مدت سه سال مجموعاً ۷۵۰ میلیارد دلار انرژی از آمریکا وارد کند، یعنی حدود ۲۵۰ میلیارد دلار در سال. این رقم بیش از سه برابر واردات ۷۶ میلیارد دلاری انرژی آمریکا به اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۴ است.
بخش بزرگی از این افزایش برنامه‌ریزی‌شده، از طریق واردات بیشتر گاز طبیعی مایع (LNG) از آمریکا تأمین خواهد شد.
رئیس کمیسیون اروپا، «اورزولا فن در لاین»، در هفته گذشته با اشاره به این توافق تجاری گفت:
«خرید محصولات انرژی از آمریکا منابع تأمین ما را متنوع می‌کند و به امنیت انرژی اروپا کمک می‌کند.»
بر اساس این توافق، تعرفه‌های اعمال‌شده از سوی آمریکا بر اکثر کالاهای اروپایی حدود ۱۵ درصد خواهد بود، یعنی نیمی از نرخ اولیه پیشنهادی ۳۰ درصد. او افزود: «ما گاز و نفت روسیه را با واردات گسترده گاز طبیعی مایع، نفت و سوخت‌های هسته‌ای آمریکا جایگزین خواهیم کرد.»
تا اینجای کار، همه‌چیز خوب پیش می‌رود. اما اروپا قرار است بیشتر به LNG آمریکا وابسته شود — و برای آن هزینه بیشتری بپردازد، زیرا افزایش صادرات آمریکا قیمت پایه گاز این کشور را بالا می‌برد و رقابت با آسیا بر سر تأمین LNG نیز شدت خواهد گرفت.
افزایش چشمگیر واردات اتحادیه اروپا، نیازمند افزایش شدید ظرفیت صادراتی آمریکاست. حتی اگر همه پروژه‌های در حال برنامه‌ریزی یا اعلام‌شده، امروز تصویب شوند، باز هم در بازه زمانی سه‌ساله، ظرفیت لازم برای رشد گسترده صادرات LNG به اروپا فراهم نخواهد شد.
صادرات LNG آمریکا اکنون در حال رونق گرفتن است، اما فاصله زیادی تا کمک به اتحادیه اروپا برای سه برابر کردن واردات انرژی خود از آمریکا طبق این توافق وجود دارد.
با این حال، اروپا به‌شدت به واردات LNG از آمریکا وابسته خواهد شد. آمریکا اکنون تأمین‌کننده اصلی LNG اتحادیه اروپاست — ۵۵٪ از کل واردات LNG در سال ۲۰۲۵ از سوی آمریکا تأمین شده است (طبق برآورد کمیسیون اروپا).
همچنین، آمریکا تأمین‌کننده شماره یک نفت اتحادیه اروپاست (۱۷٪ کل واردات نفت در سال ۲۰۲۴) و نقش کلیدی در تأمین سوخت‌های هسته‌ای و خدمات مرتبط با آن دارد.
کمیسیون اروپا تأکید دارد که توافق تجاری با آمریکا «تضادی با عزم اتحادیه اروپا برای کاهش کربن ندارد» زیرا افزایش واردات LNG در سه سال آینده، «کاملاً در راستای سیاست‌های میان‌مدت و بلندمدت برای تنوع‌بخشی به منابع انرژی و اجرای نقشه راه REPowerEU برای حذف کامل انرژی روسیه» است.
یکی از ارکان اصلی برنامه REPowerEU و اهداف کربن صفر، افزایش ظرفیت نصب انرژی خورشیدی و بادی است.
در اینجاست که نقش چین در تأمین تجهیزات انرژی خورشیدی برجسته می‌شود. در سال ۲۰۲۳، چین بزرگ‌ترین صادرکننده پنل خورشیدی به اتحادیه اروپا بود و ۹۸٪ از کل واردات در این بخش را به خود اختصاص داد.
پنل‌های ارزان قیمت چینی به توسعه سریع ظرفیت خورشیدی کمک کرده‌اند، اما همزمان بسیاری از تولیدکنندگان اروپایی را از بازار خارج کرده‌اند.
سلطه چین بر بازار فلزات کمیاب و مواد حیاتی نیز نگرانی جدی برای بخش خودروسازی و انرژی‌های تجدیدپذیر اروپا ایجاد کرده است. استفان سژورنه، کمیسیونر اروپایی برای شکوفایی و راهبرد صنعتی، حتی خواستار ایجاد ذخایر راهبردی عناصر کمیاب در اتحادیه اروپا شده است.
منبع: Oilprice