پایگاه خبری فولاد ایران- چین که حدود نود درصد تولید جهانی عناصر خاکی کمیاب و بیش از نود درصد تولید آهن‌رباهای دائم را در اختیار دارد، در ماه‌های اخیر سیاست سختگیرانه‌تری علیه شرکت‌های خارجی در پیش گرفته است. به گزارش فایننشال تایمز، پکن نسبت به انبارسازی این مواد حیاتی هشدار داده و اعلام کرده که هرگونه ذخیره‌سازی گسترده می‌تواند با محدودیت‌های شدید صادراتی یا حتی قطع کامل عرضه مواجه شود.
این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که تقاضا برای عناصر خاکی کمیاب در صنایع مختلف – از خودروسازی و فناوری‌های سبز گرفته تا تجهیزات نظامی – به شدت رو به افزایش است. چین، با آگاهی از نقش انحصاری خود در بازار، تلاش می‌کند از این موقعیت به‌عنوان ابزاری ژئوپلیتیکی و اقتصادی استفاده کند.
طبق گزارش‌ها، در ماه‌های اخیر صدور مجوزهای صادراتی برای بسیاری از شرکت‌های غربی یا به تعویق افتاده یا مستقیماً رد شده است. آمارها نشان می‌دهد که در ژوئن سال جاری، صادرات آهن‌رباهای دائم نسبت به سال گذشته ۳۸ درصد کاهش داشته است، هرچند در مقایسه با ماه قبل، افزایش موقت مشاهده شده است. بسیاری از شرکت‌ها برای دور زدن این محدودیت‌ها، بخشی از خطوط تولید خود را به داخل چین منتقل کرده‌اند تا بتوانند مواد اولیه را مستقیماً از بازار داخلی این کشور تأمین کنند.
تحلیلگران بر این باورند که پکن با این اقدام، در حال ارسال پیامی روشن به غرب است: اگر ایالات متحده و اروپا به فشارهای اقتصادی و سیاسی ادامه دهند، چین می‌تواند به سرعت زنجیره‌های تأمین حیاتی آنان را مختل کند. این سیاست در عمل، صنایع کلیدی غرب – از جمله خودروهای برقی و انرژی‌های تجدیدپذیر – را در موقعیت آسیب‌پذیری قرار داده است.
در مقابل، اتحادیه اروپا و ایالات متحده به دنبال راه‌هایی برای تنوع‌بخشی منابع و کاهش وابستگی هستند. بروکسل اخیراً در پارلمان اروپا طرحی را برای سرمایه‌گذاری در معادن داخلی و همکاری با کشورهای ثالث تصویب کرده است، هرچند کارشناسان معتقدند که جایگزینی واقعی چین در کوتاه‌مدت بسیار دشوار خواهد بود.
به این ترتیب، سیاست جدید چین نه‌تنها به معنای اعمال فشار اقتصادی مستقیم بر شرکت‌های خارجی است، بلکه نشانه‌ای از استفاده گسترده‌تر این کشور از منابع طبیعی به عنوان سلاح ژئوپلیتیکی در رقابت جهانی محسوب می‌شود.
منبع: فایننشال تایمز