پایگاه خبری فولاد ایران - کشاورزان در پاکستان در حال جایگزینی پمپهای دیزلی خود با سیستمهای خورشیدی برای تأمین انرژی مورد نیاز آبیاری هستند؛ روشی که در بخش بزرگی از این کشور ــ پنجمین کشور پرجمعیت جهان ــ رایج است.
طبق گزارش اویل پرایس، بسیاری از کشاورزان به اصطلاح از چاههای لولهای (Tube Wells) استفاده میکنند — چاههایی که آب زیرزمینی را با کمک پمپهای موتوری به سطح میآورند. با افزایش شدید قیمت دیزل و ناپایداری تأمین برق در سالهای اخیر، شمار فزایندهای از کشاورزان در حال نصب پنلهای خورشیدی برای آبیاری محصولات خود هستند.
سیستمهای خورشیدی باعث میشوند روند آبیاری روانتر و مداومتر انجام شود. هرچند هزینهی اولیهی نصب پنل خورشیدی بالا است، اما در بلندمدت هزینههای سوخت دیزل یا برق (که اغلب ناپایدار است) را بهطور چشمگیری کاهش میدهد.
با افزایش سریع تعداد این پمپها در سالهای اخیر، برخی کارشناسان هشدار میدهند که دسترسی دائمی کشاورزان به انرژی ممکن است باعث شود آنها بدون محدودیت آبکشی کنند و این امر میتواند به افت شدید سطح آبهای زیرزمینی منجر شود — پدیدهای خطرناک برای کشوری که همین حالا نیز با تنش آبی روبهرو است.
رونق استفاده از انرژی خورشیدی در بخش کشاورزی عظیم پاکستان میتواند در بلندمدت به بحران کامل آب در استانهایی مانند پنجاب (سبد نان کشور) و بلوچستان (استان تولیدکنندهی بیش از ۹۰٪ میوهی پاکستان) بینجامد.
گزارشهای نهادهای آبیاری پنجاب که توسط رویترز بررسی شدهاند نشان میدهند سطح آب زیرزمینی در حال کاهش است، هرچند این گزارشها دلیل مستقیم آن را مشخص نکردهاند.
تحلیلگران هشدار میدهند که پاکستان باید هرچه سریعتر نقشهبرداری دقیق از چاههای لولهای انجام دهد و پایش سطح آبهای زیرزمینی و برداشتها را بهطور منظم آغاز کند تا از وقوع یک بحران بزرگ آبی جلوگیری شود.
پاکستان از جمله کشورهای دارای تنش آبی بالا است و وضعیت تأمین آب آن ممکن است وخیمتر شود. اوایل امسال، تنشهای سیاسی میان پاکستان و هند افزایش یافت و دهلینو تهدید کرد که ممکن است پیمان آب سند (Indus Waters Treaty) مصوب ۱۹۶۰ را ــ که با میانجیگری بانک جهانی تنظیم شده بود ــ لغو کند؛ پیمانی که منبع اصلی تقسیم آب رودخانهی سند میان دو کشور است.
افزایش جمعیت و تغییرات اقلیمی نیز فشار مضاعفی بر منابع آبی پاکستان وارد کردهاند. بسیاری از مردم حتی به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند.
اگر سطح آبهای زیرزمینی بیش از این کاهش یابد، کشور با کاهش تولیدات کشاورزی و در نتیجه کمبود مواد غذایی روبهرو خواهد شد، بحرانی که میتواند پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گستردهای داشته باشد.
در حالیکه استفاده از انرژی خورشیدی در آبیاری مزایای اقتصادی و زیستمحیطی دارد، نبود نظارت و سیاستگذاری دقیق ممکن است این دستاورد سبز را به بحرانی آبی بدل کند.
پاکستان باید میان صرفهجویی انرژی و پایداری منابع آبی تعادل برقرار کند، در غیر این صورت، آیندهی کشاورزی و امنیت غذایی این کشور در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت.
منبع: Oilprice