پایگاه خبری فولاد ایران- سلطه چین بر زنجیره تأمین جهانی عناصر نادر خاکی به این زودیها تضعیف نخواهد شد، حتی اگر پکن تصمیم بگیرد از طریق توافقهایی با اروپا و آمریکا مجوزهای صادرات بیشتری صادر کند.
طبق گزارش سی ان بی سی، سه شرکت چینی ثبتشده در بورس شنژن در ماه جاری اعلام کردند که پکن صادرات آهنرباهای حاوی عناصر نادر — فلزاتی حیاتی برای خودروها، صنایع دفاعی، نیمههادیها و دیگر محصولات صنعتی — را تأیید کرده است.
در اروپا، گروههای صنعت خودروسازی اعلام کردهاند که در مورد آهنرباها و عناصر نادر سنگین، مجوزهای صادراتی بلندمدت از چین حداکثر برای شش ماه معتبر هستند.
طبق یادداشتی که روز سهشنبه توسط ریکو لوُمن، اقتصاددان ارشد حملونقل و لجستیک در بانک ING هلند، منتشر شد، فاصلهگیری از تأمین عناصر نادر از چین "بسیار دشوار" خواهد بود و در بهترین حالت، راهحلی محدود و بلندمدت است.
چین رهبر بلامنازع زنجیره تأمین مواد معدنی حیاتی است، بهطوری که حدود ۶۰٪ از تولید جهانی عناصر نادر را بر عهده دارد و تقریباً ۹۰٪ فرآوری آن را انجام میدهد، یعنی مواد اولیه را از کشورهای دیگر وارد و در داخل تصفیه میکند.
در حال حاضر، خودروسازان اروپایی و شرکتهای فناوری پیشرفته آمریکایی فعال در چین، یا تولید خود را متوقف کردهاند یا نسبت به کمبود مواد اولیه در تابستان امسال هشدار دادهاند.
چین در اوایل آوریل کنترل صادرات بر هفت عنصر نادر را اعلام کرد؛ این اقدام پس از دو سال اعمال محدودیتهای گستردهتر بر صادرات انواع مواد معدنی حیاتی انجام شد. واشنگتن انتظار داشت که با توافق تعلیق تعرفه ۹۰ روزه در اواسط ماه مه، پکن این محدودیتها را کاهش دهد. پس از مذاکرات تجاری در لندن این هفته، مقامات آمریکایی اعلام کردند پکن بهزودی اجازه صادرات بیشتری از عناصر نادر را خواهد داد.
سخنگوی وزارت بازرگانی چین روز پنجشنبه گفت: چین "تعداد مشخصی" از مجوزهای صادرات عناصر نادر و اقلام مرتبط را صادر کرده و همچنان بررسی و تأیید این درخواستها را تقویت خواهد کرد. اما هنوز بهبودی قابلتوجهی در شرایط تجاری حاصل نشده است.
مت گرتکن، معاون ارشد شرکت تحلیل اقتصادی BCA Research گفت: «شرکتها اکنون چارهای جز سرمایهگذاری در منابع جایگزین، جایگزینهای فنی، و راهکارهای صادراتی جدید برای کاهش ریسک از دست دادن عرضه از سوی چین ندارند.»
اما این کار بهسادگی گفتن آن نیست، چرا که چین کنترل بخش بزرگی از زنجیره تأمین جهانی را در اختیار گرفته است. برای مثال در حوزه باتری، طبق گزارش کنگره آمریکا مبتنی بر دادههای ۲۰۱۹، چین ۶۸٪ از گرافیت موردنیاز را استخراج کرده، ۶۰٪ از لیتیم جهانی و ۷۲٪ از کبالت جهان را فرآوری میکند.
در نشانهای از دشواری کنار گذاشتن وابستگی به چین، چند خودروساز از جمله جنرال موتورز و BMW و برخی تأمینکنندگان بزرگ، خودروهای برقیای با محتوای بسیار کم یا بدون عناصر نادر طراحی کردهاند. اما تنها تعداد اندکی موفق به تولید در مقیاس بالا شدهاند که بتواند هزینهها را کاهش دهد.
در ماه فوریه، چین کنترل صادرات پنج ماده معدنی حیاتی دیگر از جمله تنگستن را اعلام کرد — فلزی فوقالعاده سخت که در ابزارهای برش دقیق، سلاحها و تولید نیمههادیها استفاده میشود. این کشور کنترل ۸۰٪ از زنجیره تأمین تنگستن جهان را در اختیار دارد.
هفته گذشته، یک شرکت اروپایی که به پودر تنگستن نیاز داشت، ناچار شد یک هفته فعالیت خود را متوقف کند.
منبع: CNBC