پایگاه خبری فولاد ایران- در روز ۲۳ جولای از لندن گزارش شد که برای دومین بار طی سه سال اخیر و در دوران دو دولت مختلف، ترسهای شدید آمریکا از رکود اقتصادی اشتباه از آب درآمده است. انفجار هوش مصنوعی دوباره به عنوان عامل اصلی این رشد غیرمنتظره شناخته میشود.
طبق گزارش رویترز، از زمان معرفی ChatGPT توسط OpenAI در نوامبر ۲۰۲۲، رشد و رقابت شدید در حوزه هوش مصنوعی آغاز شده است. هرچند اوایل سال جاری نگرانیهایی به دلیل ظهور رقیب ارزانقیمت چینی به نام DeepSeek به وجود آمد و همچنین تنشهای تجاری ناشی از جنگ تعرفهای دونالد ترامپ، اما هیچکدام نتوانست سرعت سرمایهگذاریها و ساخت مراکز داده برای توسعه هوش مصنوعی را کاهش دهد.
این دنیای جدید و رو به رشد هوش مصنوعی نه تنها روی قیمت سهام شرکتهای تولیدکننده چیپ تاثیر گذاشته بلکه سرمایهگذاریها در زمینه ساخت مراکز داده و هزینههای سرمایهای (Capex) به شکلی چشمگیر به رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) آمریکا کمک کرده است.
جیسون توماس، استراتژیست ارشد سرمایهگذاری در کارلایل، معتقد است که این هزینههای سرمایهای مرتبط با هوش مصنوعی، که شامل مراکز داده، واحدهای پردازش گرافیکی، زیرساخت سرورها، انرژی و سختافزارهای مرتبط است، بیش از یکسوم رشد GDP آمریکا در سهماهه دوم سال جاری را تشکیل میدهد. سفارشات در صنایع مرتبط هم با نرخ سالانه بیش از ۴۰ درصد در حال افزایش است.
با انتشار دادههای GDP سهماهه دوم که رشد سالانه ۲.۵ درصدی را نشان خواهد داد، سهم هوش مصنوعی در این رشد قابل توجه خواهد بود. تنها هزینههای زیرساخت مراکز داده چهار برابر سال ۲۰۲۰ شده است که ضعف در بخشهای دیگر ساختوساز را جبران میکند.
در شرکت Nvidia که یکی از غولهای تولید چیپ هوش مصنوعی است، هزینههای سرمایهای ۱.۵ برابر سریعتر از درآمد رشد کردهاند. همچنین داراییهای ثابت (زمین، کارخانه و تجهیزات) در این شرکتها اکنون ۷۰ درصد از ارزش دفتری را تشکیل میدهند، در حالی که پیش از آغاز رقابتهای نسل جدید هوش مصنوعی این عدد فقط ۲۰ درصد بود.
سوال مهم این است که آیا سهم هوش مصنوعی در رشد اقتصادی به اوج خود رسیده یا هنوز پتانسیل افزایش دارد؛ موضوعی که به دلیل هیجان و خوشبینی فراوان در این حوزه و تقاضای رو به رشد چیپها، تشخیص آن دشوار است.
موسسه مورگان استنلی نیز این سوال را از زاویه نیازهای مالی بررسی کرده است. تحلیلگران این موسسه پیشبینی کردهاند که تا سال ۲۰۲۸، هزینههای جهانی مراکز داده حدود ۲.۹ تریلیون دلار افزایش خواهد یافت که شامل ۱.۶ تریلیون دلار برای چیپها و سرورها و ۱.۳ تریلیون دلار برای املاک، ساختمان و نگهداری است.
برای مقایسه، این رقم سالانه تقریباً برابر با کل هزینههای شرکتهای عضو شاخص S&P 500 در سال گذشته است. اگرچه بخشی از این هزینهها از طریق نقدینگی تامین میشود، اما مورگان استنلی یک شکاف مالی ۱.۵ تریلیون دلاری را پیشبینی میکند که باید از طریق بدهیها تامین شود؛ از جمله وامها، اوراق قرضه، اوراق بهادار با پشتوانه دارایی و سرمایهگذاری خصوصی.
علاوه بر این، انتظار میرود سرمایهگذاریها در ساخت مراکز داده و تولید انرژی تا پایان سال جاری و سال بعد حدود ۰.۴ درصد به رشد GDP آمریکا اضافه کند.
باز هم هوش مصنوعی مانع تحقق پیشبینیهای بدبینانه اقتصادی شده است و درآمد سهماهه شرکتهای بزرگ فناوری که در هفتههای آینده اعلام میشود با دقت بررسی خواهد شد تا مشخص شود آیا این روند پایدار است یا نه.
منبع: Reuters